Τρίτη 9 Μαΐου 2017

Ενότητα 5 Κεφάλαιο 5 . Η Μικρασιατική Εκστρατεία και η Καταστροφή


Η Σμύρνη στις φλόγες


Ο Α Παγκόσμιος Πόλεμος έληξε με την ήττα των Κεντρικών Αυτοκρατοριών το 1918. Η Οθωμανική αυτοκρατορία ήταν με τους νικημένους και τα στρατεύματα της Αντάντ κατέλαβαν πολλά από τα εδάφη της. Οι σύμμαχοι αναθέσανε στην Ελλάδα να διοικήσει την περιοχή της Σμύρνης για 5 χρόνια και ήδη από το Μάη του 1919 ο ελληνικός στρατός αποβιβάστηκε στη Σμύρνη.
Η Σμύρνη ήταν μια περιοχή στην οποία ζούσανε πυκνοί ελληνικοί πληθυσμοί και χαρακτηρίζονταν για την οικονομική και εμπορική της ανάπτυξη. Οι Έλληνες αποτελούσαν ωστόσο την πλειονότητα μόνο στην πόλη της Σμύρνης (περίπου 400.000 το 1912), ενώ διέθεταν σημαντική παρουσία, χωρίς να έχουν πληθυσμιακή υπεροχή, και σε ορισμένες άλλες πόλεις (Αϊβαλί, Αϊδίνι, Προύσα).

Παράλληλα, με τη συνθήκη των Σεβρών (καλοκαίρι 1920), η Ελλάδα κατοχύρωσε τα νησιά του Αιγαίου, εκτός από τα Δωδεκάνησα και τη Δυτική και Ανατολική Θράκη (εκτός από την Κωνσταντινούπολη). Το όραμα της Μεγάλης Ιδέας φαίνονταν ότι είχε πραγματοποιηθεί.

Η Ελλάδα μετά την συνθήκη των Σεβρών


H διάλυση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας οδήγησε, ωστόσο, στην ανάπτυξη ενός εθνικού τουρκικού κινήματος με ηγέτη τον Μουσταφά Κεμάλ που επιδίωκε τόσο την απομάκρυνση του σουλτάνου, όσων και των ξένων δυνάμεων που υπήρχαν στην Τουρκία και κυρίως του ελληνικού στρατού.


Η πορεία του ελληνικού στρατού


Τον Νοέμβριο του 1920 θα γίνουν εκλογές στην Ελλάδα . Η χώρα κουρασμένη από τους διαδοχικούς πολέμους θα καταψηφίσει τον Βενιζέλο. Την εξουσία πήραν οι πολιτικοί του αντίπαλοι που θα επαναφέρουν στο θρόνο το βασιλιά Κωνσταντίνο. Αν και είχαν υποσχεθεί ειρήνη στον ελληνικό λαό, θα συνεχίσουν τον πόλεμο και θα επεκτείνουν τη γραμμή κατοχής πέρα από τη Σμύρνη σε περιοχές, όπου δεν ζούσαν ελληνικοί πληθυσμοί. Σταδιακά μάλιστα, οι Δυνάμεις της Αντάντ έπαψαν να υποστηρίζουν το ελληνικό κράτος, διαβλέποντας τη νίκη των Τούρκων του Κεμάλ.

Το καλοκαίρι του 1922 ξεκίνησε η τελική επίθεση του κεμαλικού στρατού. Ο ελληνικός στρατός ηττήθηκε, πολλοί αιχμαλωτίστηκαν και οι υπόλοιποι υποχώρησαν προς τα παράλια. Στις 27 Αυγούστου ο τουρκικός στρατός μπήκε στη Σμύρνη. Η πόλη παραδόθηκε στις φλόγες, οι Έλληνες και οι Αρμένιοι κάτοικοί της στη σφαγή. Η ήττα του ελληνικού στρατού σήμανε και το τέλος του μικρασιατικού ελληνισμού. Όσοι Έλληνες σώθηκαν πήραν το δρόμο για την προσφυγιά, για την αντίπερα όχθη του Αιγαίου. Ήταν το δραματικό τέλος της Μεγάλης Ιδέας, του επεκτατισμού και του ελληνισμού της Μικράς Ασίας.


Ερωτήσεις Κατανόησης
1. Τι κέρδισε η Ελλάδα από τη συνθήκη των Σεβρών ;
2. Ποια ήταν η κατάληξη της μικρασιατικής εκστρατείας;